• Галоўная
  • Гісторыі
  • Падтрымай!
  • ПРА НАС
  • Рэклама/Reklama

Як захаваць беларускасць на Падляшшы? Што абмяркоўвалі на дыскусіі ў Беластоку

Праз што жыхары Падляшша, якія пражылі тут усё жыццё, асэнсоўваюць сябе беларусамі? Што дапамагае, а што замінае захоўваць ідэнтычнасць? І ці ёсць нагода для аптымістычнай будучыні мясцовых беларусаў?

26 красавіка ў Беластоцкім Універсітэцкім цэнтры культуры адбылася адкрытая дыскусія па тэме «Самавызначэнне беларусаў Падляшша». Да размовы запрасілі выбітных беларусаў Падляшша: мастака Лявона Тарасевіча, журналістку і спявачку Ілону Карпюк, гісторыка Алега Латышонка, журналістку Анэту Прымака-Онішк і культурніцкага менеджара Паўла Станкевіча. Мадэравалі дыскусію літаратуразнаўца Катажына Савіцка-Межыньска і журналіст Мікола Ваўранюк. Сустрэчу транслявалі анлайн, а ахвотныя прысутныя задавалі пытанні.

Знайсці сваіх

Так складвалася ў гісторыі, што беларусы заўсёды былі і ёсць часткай Падляшша. Але што пра іх вядома, акрамя спецыфічнасці мясцовага дыялекту? Кім яны сябе лічаць? На чым будуюць самавызначэнне, да якога народу сябе адносяць? Ва ўсім гэтым і спрабавалі разбірацца на працягу амаль дзвюх гадзін.

Размова пачалася з разваг удзельнікаў пра вытокі самаасэнавання. Для кагосьці штуршком стала старэйшае пакаленне, для кагосьці царква ці літаратура, але амаль ва ўсіх — мова і гісторыя. Многія адзначылі, што значным этапам для ўсведамлення сваёй «іншасці» стала вучоба ці праца па-за межамі родных мясцін і пошук там «сваіх».

Лявон Тарасевіч згадаў агульнае развіццё беларускага руху ў краі і зазначыў дзейнасць такіх асоб, як Ежы Туронак, Сакрат Яновіч, Ежы Латышонак. Павел Станкевіч агучыў, што лічыць сябе на 100% беларусам і на 100% палякам, і задаўся пытаннем, чаму патрэбна гэта неяк падзяляць. Удзельнікі абмяркоўвалі, як разумеюць паняцце «самавызначэнне» і якія складнікі бачаць у ім.

Адкрыць культуру нанова

Пэўны дыспут разгарэўся на абмеркаванні ролі праваслаўнай царквы. Лявон Тарасевіч адзначыў, што праваслаўная царква хутчэй адштурхоўвае ад беларускасці, чым далучае, і атрымаў моцную падтрымку апладысментамі ад гледачоў. Размаўлялі пра мову рэгіёна, прагнозы на будучыню і свае назіранні за дзецьмі: як яны праходзяць падобны шлях, але ўжо ў зусім іншых умовах.

Удзельнікі дыскусіі некалькі разоў прыгадалі, што ў рэгіёне няма аніводнай беларускай школы. Дадалі, што веданне беларускай дапамагае вучыць і разумець іншыя славянскія мовы.

Напрыканцы сустрэчы Павел Станкевіч адзначыў, што пасля 2020 года «беларускія» беларусы нанова адкрываюць сваю культуру і, магчыма, змогуць станоўча паўплываць на станаўленне самасвядомасці беларусаў Падляшша.

ГАЛОЎНЫЯ НАВІНЫ

Корали Фаржа

«Папа сказал: «Мог тебя не отправлять в Польшу — закончила бы ПТУ и чесала волосы». Беларусская визажистка делает макияж европейским звёздам

Беларусская визажистка Злата Каминьска делала макияж участникам польского Евровидения Swada x Niczos, красила российскую исполнительницу Лизу Монеточку, украинскую певицу Луну и несколько раз делала мейкап режиссёрке фильма «Субстанция»...

Поляк уехал в Беларусь

В сети завирусилися ролик поляка, который приехал в Беларусь в надежде зарабатывать 3 тысячи евро

В TikTok завирусился видеоролик поляка, который якобы уехал в Беларусь на заработки. «Мне сказали, что здесь можно заработать от 3 тыс. евро», — говорит мужчина и тут же показывает...

секс-услуги в Польше

«Сначала это было прикольно, но потом стали заставлять». Парень обещал беларуске помочь с работой в Варшаве, а втянул её в секс-услуги

Беларуска Снежана (имена в материале изменены) уже три года живёт в Варшаве. Стабильной работы у неё пока нет, но время от времени девушка подрабатывает в общепите. Поэтому когда...